Komunikimi mund të jetë gjuhësor, dmth. kur përdoret një gjuhë natyrore, ose jo gjuhësor. Një shembull i komunikimit jo-gjuhësor është “gjuha e trupit”; përdorimi i të treguarit me gisht, gjestikulacionit / bërja e gjesteve / gjestet dhe shprehja e fytyrës që një njeri që dëgjon dhe një njeri që nuk dëgjon përdorin me njëri-tjetrin kur nuk kanë një gjuhë të përbashkët. Megjithatë, njerëzit që nuk dëgjojnë dhe që janë nga i njëjti komunitet përdorin një gjuhë natyrore për komunikim gjuhësor ndërmjet tyre. Ata mbështeten në një gjuhë të përbashkët shenjash për ndërveprim.
Komunikimi gjuhësor ndodh përmes gjuhëve të folura dhe gjuhëve të shenjave që përdoren në mbarë botën. Që një gjuhë të quhet natyrore, duhet të përmbushë disa kritere, si:
- Gjuhët mbështeten tek simbolet për përcjelljen e kuptimit. Si fjalët e gjuhës së folur ashtu edhe shenjat e gjuhës së shenjave janë simbole që lidhen me një kuptim të veçantë. Perceptimi i një shenje lidhet me imazhin mendor të asaj që përfaqëson simboli i veçantë.
- Gjuhët kanë gramatikë. Gramatika e një gjuhe përmban rregullat sesi t’i vendosësh fjalët ose shenjat së bashku. Përdorimi i hapësirës dhe shprehjeve të fytyrës është pjesë e gramatikës në gjuhët e shenjave.
- Gjuhët lindin, ndryshojnë dhe zhvillohen në mënyrë të natyrshme – gjuhët e folura brenda komuniteteve të njerëzve që dëgjojnë dhe gjuhët e shenjave brenda komuniteteve që nuk dëgjojnë.
- Gjuhët trashëgohen nga një brez në tjetrin.
- Gjuha e parë e një fëmije është ose një gjuhë e folur ose me shenja. Më vonë mëson të shkruajë, d.m.th., gjuha e shkruar është një formë dytësore e gjuhës.
Referenca:
Working Together – Manual for Sign Language Work within Development cooperation.
< https://slwmanual.info/#chap_2_1 > 24.9.2017
